Czystek jest rodzajem dziko rosnącego krzewu, które obecnie budzi coraz większe zainteresowanie ze względu na swoje właściwości lecznicze. Rośnie głównie w basenie Morza Śródziemnego oraz Azji Zachodniej. Rodzina czystkowatych obejmuje wiele gatunków powszechnie nazywanych po prostu czystkiem, takich jak:

  • Cistus incanus L. (czystek kreteński, siwy, zwyczajny) - w Polsce należy do najbardziej znanych i najczęściej stosowanych;
  • Cistus ladanifer L. (żywicowy, ladanowy) - gatunek, z którego pozyskiwana jest żywica zwana labdanum;
  • Cistus monspeliensis L. - odmiana spotykana w regionie Morza Śródziemnego, stosowana w medycynie naturalnej.

Pomimo, że rośliny są bardzo blisko ze sobą spokrewnione, poszczególne gatunki mogą charakteryzować się odmienną zawartością cennych substancji. Skład może różnić się także w zależności od warunków przechowywania i środowiskowych, dlatego badanie leczniczych właściwości czystka nie należy do najłatwiejszych.

W Polsce roślina występuje jedynie w uprawie. W sklepach możemy spotkać zasuszone zioła czystka, z których tworzy się napar. To właśnie jego właściwości są dla nas tak cenne.

Czystek - właściwości i działanie

Działanie lecznicze

Chociaż mówi się o nim czystek lekarski, to oficjalnie nie jest uznawany za roślinę leczniczą wykorzystywaną w medycynie. Mimo to, prowadzone są badania mające na celu lepsze poznanie jego cech. Na co stosować czystek?

  • Wzmacnianie odporności - z tego czystek jest najbardziej znany. Wiele osób wraz z początkiem jesieni lub końcówką lata rozpoczyna picie tego zioła i przez cały rok cieszy się dobrym zdrowiem. Polifenole zawarte w roślinie pomagają również złagodzić objawy przeziębienia i grypy. Stąd właśnie biorą się antywirusowe i przeciwgrzybiczne właściwości czystka, które wzmacniają odporność całego organizmu, utrudniając namnażanie się szkodliwych drobnoustrojów.
  • Właściwości przeciwgrzybicze i antybakteryjne - przyniesie ulgę cierpiącym na łupież, łuszczycę, trądzik, egzemy, rozrost candida albicans, infekcje zatok, rozmaite grzybice skóry i paznokci, infekcje spowodowane przez gronkowca złocistego, wirusa opryszczki i inne schorzenia spowodowane namnożeniem się w ustroju niechcianych wirusów, bakterii i grzybów.
  • Uspokaja i relaksuje - zawarte w jego liściach olejki eteryczne i wytwarzany przez nie zapach korzystnie wpływa na układ nerwowy.
  • Pomoc w walce z łupieżem i problemami skórnymi - problem szybko przetłuszczających się włosów, łupieżu czy trądziku wciąż powraca? Napar z czystka oczyści naskórek oraz zaleczy już istniejące czynniki wywołujące problem. • Napar z czystka sprawdza się również w problemach żołądkowo-jelitowych, zwykle wywołanych przez infekcje bakteryjne. Z badań wynika, że ekstrakt z czystka hamuje m.in. rozwój grzybów z rodziny Candida oraz bakterii takich jak Helicobacter pylori czy gronkowiec złocisty.
  • Dodatkowo, ekstrakt wykazuje również zdolność do hamowania zakażenia wirusem HIV, co zostało potwierdzone w warunkach laboratoryjnych. • Antybakteryjne właściwości czystka pomagają także zachować zdrowe i białe zęby.

Co ciekawe, gatunki czystka są stosowane w Turcji i Maroko jako tradycyjny środek wspomagający leczenie hiperglikemii, cukrzycy, wrzodów oraz biegunki.

Zgodnie z najnowszymi badaniami przeprowadzonymi przez naukowców z Turcji, gatunki czystka - C. salviifolius L. i C. monspeliensis L. wykazują zdolność do hamowania enzymów rozkładających polisacharydy do glukozy, tym samym zmniejszając jej stężenie we krwi. Daje to wstępne dowody na to, że mogą mieć zastosowanie jako środek przeciwcukrzycowy, służący do kontrolowania poziomu cukru.

Źródło antyoksydantów

Wiele badań wykazało, że głównymi składnikami liści (a także, choć w mniejszym stopniu, łodyg i kwiatów) różnych gatunków czystka są związki polifenolowe, odpowiedzialne za aktywność antyoksydacyjną. Napar z tego dziko rosnącego zioła w połączeniu z witaminami E i C, które wzmacniają jego działanie, daje wyjątkowo silne właściwości przeciwutleniające. Co to oznacza dla organizmu człowieka? Przede wszystkim zmniejszenie ilości wolnych rodników, a w rezultacie spowolnienie procesów starzenia, wzrost witalności i profilaktyka nowotworów.

Odstraszanie komarów i kleszczy

Regularne picie naparu z czystka powoduje wydzielanie przez skórę zapachu, który działa odstraszająco na komary i kleszcze. Woń jest całkowicie neutralna dla ludzi.

Innym sposobem jest przyrządzenie naparu i naniesienie go na skórę przed wizytą w lesie, na łące lub w innych miejscach, w których kleszcz i komary lubią przebywać.

Czystek a odchudzanie

To zioło zawiera polifenole, które mają wpływ na przemianę materii, w nieznaczny sposób ją przyspieszając. Czystek sam w sobie nie zapewni nam jednak efektu w postaci utraty masy ciała. Ze względu na swoje właściwości oczyszczające może być dodatkiem do zbilansowanej, odchudzającej diety.

Czystek w ciąży

Ze względu na swoje właściwości wzmacniające układ odpornościowy i działanie antyhistamionowe (przeciwalergiczne) herbata z czysta jest zalecana do picia kobietom w ciąży

Czystek do picia. Jak przygotować napar?

Sposób przygotowania herbaty z czystka: 1 łyżeczkę czystka zalewamy gorącą wodą, przykrywamy na około 10 minut, po czym możemy przystąpić do picia.

Jak często pić?Jeżeli chcemy, aby picie herbatki naprawdę przyniosło efekty, należy to robić regularnie: 1-2 szklanki dziennie.

Do naparu można dodać cytrynę lub łyżeczkę miodu. Taka mieszanka zadziała rozgrzewająco i napotnie.

Gdzie kupić czystek? Cena

Czystek – zarówno w formie zdatnej do parzenia za ok. 12 zł (250g), jak i w formie suplementu diety ok. 10 zł (500g), można nabyć w sklepie ekologicznym Bee.

Rada: do parzenia najlepiej nadaje się czystek cięty, nie zmielony. Odradzamy to zioło w formie herbatki ekspresowej.


⇨ Zobacz wszystkie herbaty jednoskładnikowe na Bee.pl



Zobacz także: